Uittreksel van Gemeenteraad Lanaken , zitting van 27 juni 2022, 18:00

De gemeenteraad, 

Bevoegdheid

• Het decreet over het lokaal bestuur, Artikel 40.
• ​Het decreet over het lokaal bestuur, Artikel 41.
• ​Het begrip dagelijks bestuur zoals vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 24 juni 2019.

Juridische context

• Het verzameldecreet mobiliteit van 7 oktober 2020
• ​De wet van 16 maart 1968 inzake de politie over het wegverkeer, meer in het bijzonder artikel 29quater, zoals gewijzigd
• De wet betreffende de gemeentelijke administratieve sancties
• ​Het koninklijk besluit van 21 december 2013 tot vaststelling van de kwalificatie- en onafhankelijkheidsvoorwaarden van de ambtenaar belast met de oplegging van de administratieve geldboete en tot inning van de boetes in uitvoering van de wet betreffende de gemeentelijke administratieve sancties;
• ​De wet betreffende de concessieovereenkomsten van 17 juni 2016 en haar uitvoeringsbesluiten
• ​Het decreet over het lokaal bestuur, Artikel 40.
• ​Het decreet over het lokaal bestuur, Artikel 41.​
  

Feitelijke context en argumentatie

• ​Het advies van het Agentschap Binnenlands Bestuur dd. 27 april 2022 inzake het voornemen van het gemeentebestuur om een concessieovereenkomst met de firma TM TAAS af te sluiten.
  Dit advies stelt dat lokale besturen trajectcontroles kunnen organiseren door middel van een privaat-publieke samenwerking voor zover de lokale autonomie als wegbeheerder gevrijwaard blijft
  Alle opmerkingen aangaande het model van de concessie – overeenkomst, opgenomen in het advies van het Agentschap van Binnenlands Bestuur, werden in onderling overleg met TM TaaS verwerkt in de finale concessie – overeenkomst en het addendum.
  De concessie – overeenkomst en het addendum voldoen derhalve aan de voorwaarden zoals vooropgesteld door het Agentschap Binnenlands Bestuur. Er wordt dus ook voldaan aan de vereiste van het Agentschap Binnenlands Bestuur om ten allen tijde de verantwoordelijkheid over het in concessie gegeven weggedeelte onder controle te houden van de wegbeheerder (de gemeente of AWV).

• 1.GAS 5: GAS-boetes mogelijk voor beperkte snelheidsovertredingen: a.Grondslag Ingevolge het verzameldecreet van 7 oktober 2020 met aanpassing van de wegverkeerswet van 16 maart 1968 waarbij artikel 29 quater werd ingevoerd kunnen lokale besturen sedert 1 februari 2021 administratieve geldboetes invoeren voor beperkte snelheidsovertredingen.  De inbreuken dienen aan vijf cumulatieve voorwaarden te voldoen opdat ze afgehandeld kunnen worden via GAS 5: ·De overtreding vindt plaats op wegen waar 30 km/u of 50 km/u de maximaal toegelaten snelheid is (ongeacht wie wegbeheerder is). ·De overtreding max maximaal 20 km/u te veel bedragen (bovenop de technische correctie van 6 km/u). ·Het betreft een snelheidsovertreding vastgesteld volgens de voorwaarden, vermeld in artikel 62 van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, met automatisch werkende toestellen (bemand, onbemand, mobiel of vast), die volledig gefinancierd worden door de lokale overheid en dat deze overtredingen worden vastgesteld door bevoegde personen vermeld in artikel 3 van het Koninklijk Besluit van 01.12.75 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. ·De overtreding wordt begaan door een meerderjarig natuurlijk persoon of door een rechtspersoon. ·Er wordt op hetzelfde moment geen andere overtreding vastgesteld. Indien niet aan alle voorwaarden is voldaan, blijft de vastgestelde overtreding onderworpen aan het strafrecht. De tarieven voor GAS-boetes voor deze snelheidsovertredingen zijn gelijk aan de bedragen vastgesteld door de Vlaamse regering in artikel 2,2° van het Koninklijk Besluit van 19 april 2014 betreffende de inning en consignatie van een som bij de vaststelling van overtredingen inzake het wegverkeer én bedragen afhankelijk van de gemeten snelheid, 53 EUR tot 163 EUR per overtreding. Er is derhalve geen appreciatiebevoegdheid van de sanctionerend ambtenaar met betrekking tot het toepasselijke tarief.  De gemeente Lanaken kiest ervoor om deze beperkte snelheidsovertredingen in de toekomst af te handelen via GAS 5 omdat dit bijkomende mogelijkheden geeft in de aanpak van de verkeersveiligheid op haar grondgebied. Naast een ruim gamma van andere middelen zoals verkeersdrempels, verkeersremmers, asverschuivingen, signalisatie en sensibilisering zijn trajectcontroles een bijkomende mogelijkheid om de verkeersveiligheid op adequate wijze te verhogen en te handhaven. Bovendien is de aanleg van verkeersdrempels of andere ingrepen in het weggedeelte niet altijd mogelijk, omwille van technische redenen of omwille van verzet van de buurtbewoners, waardoor trajectcontrole een volwaadig alternatief vormt. b.GAS 5-reglement Het GAS 5- reglement zal opgesteld worden en zal eind 2022 ter goedkeuring aan de gemeenteraad worden voorgelegd. 2.Concessie-overeenkomst van diensten met TM TAAS (Trajectcontrole as a Service) Het uitbesteden van trajectcontroles aan een private partner in de vorm van een concessieovereenkomst laat de gemeente toe om de verkeersveiligheid aanzienlijk te verhogen met een hoge investering door de private partner t.v.v. de gemeente.  Het model van concessieovereenkomst van TM Taas werd aangepast aan de aanbevelingen van ABB, zodat de lokale autonomie van de gemeente als wegbeheerder steeds gevrijwaard blijft. De concessieovereenkomst die de gemeente Lanaken kan afsluiten met TM TAAS bevat de volgende krijtlijnen (model van concessieovereenkomst wordt integraal gehecht aan dit besluit): ·TM TAAS is verantwoordelijk voor de realisatie, exploitatie, onderhoud en financiering van het systeem van trajectcontroles. oStudie en vergunningen oInstallatie infrastructuur oInrichting software oRegistratie en Aangifte van Kanidaat-Overtredingen oOnderhoud oOndersteuning van herinrichtingswerken oRapportering en opvolging ·In ruil voor de concessie heeft TM TAAS recht op een concessievergoeding. Hierbij draagt TM TAAS het marktrisico betreffende het bestaan en het aantal van de snelheidsovertredingen. De vaste vergoeding van TM TAAS bedraagt 24 euro excl. BTW per verwerking van een vaststelling, en is maandelijks betaalbaar na het overmaken van een factuur. Dit wil zeggen dat er van iedere geregistreerde snelheidsovertreding 24 EUR tot 134 EUR naar de gemeentekas vloeit.  ·De gemeente staat in voor rechtsgeldig en tijdig verwerken van kandidaat-overtredingen door een bevoegde vaststeller, die wettelijk een operationeel lid van de politie is en sanctionerend GAS-ambtenaar. ·Het lokaal bestuur staatin voor aanleveren van een energiecontract voor de camera's. ·De tarieven van de GAS-boetes zijn wettelijk vastgelegd en liggen, afhankelijk van de vastgestelde snelheidsovertreding, tussen 53 EUR en 163 EUR (geen appreciatiebevoegdheid van de sanctionerend ambtenaar m.b.t. het toepasselijke tarief). ·De autonomie van de gemeente als wegbeheerder blijft op elk moment integraal gevrijwaard; 3.Toepassing concessiewetgeving – algemene beginselen behoorlijk bestuur a.Concessiewet is niet van toepassing Gelet op het feit dat er een exploitatierisico rust bij de opdrachtnemer is de wetgeving overheidsopdrachten niet van toepassing. De voorgestelde overeenkomst betreft een concessie van diensten, overeenkomstig artikel 2,7° van de concessiewet van 17 juni 2016. De geraamde waarde van deze overeenkomst is per traject zeer moeilijk te voorspellen omwille van de moeilijke inschatbaarheid van het aantal overtredingen per traject en de moeilijk te voorspellen aard van de overtredingen (de snelheid). Bovendien is de geraamde waarde afhankelijk van het aantal trajecten dat door het college zal worden geselecteerd. Ermee rekening houdende dat slechts een beperkt aantal straten in aanmerking komen voor trajectcontrole (alleen zone 30 en 50, alleen straten waar geen verkeersingrepen zijn doorgevoerd, alleen verbindingswegen...), is de waarde van deze concessie in elk geval substantieel lager dan het drempelbedrag van 5.382.000 EUR, zoals vastgelegd in artikel 3, §1, tweede lid van de concessiewet van 17 juni 2016. Het college van burgemeester en schepenen wordt in elk geval slechts gemachtigd om een aantal trajecten te selecteren, dat beperkt is tot de drempel van de concessiewet. Daardoor valt deze concessie buiten het toepassingsgebied van de concessiewet en zijn de strikte transparantie- en bekendmakingsverplichting op basis van de concessiewet dus niet van toepassing. Desalniettemin blijven ook dergelijke concessies (onder het grensbedrag van 5.382.000 EUR) onderworpen aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en aan de voorschriften van het nationaal administratief recht, zoals het beginsel van gelijke behandeling, het mededingingsbeginsel en de verplichting tot uitdrukkelijke motivering van bestuurshandelingen.  De concessiewetgeving, hoewel strikt gezien niet van toepassing, voorziet in artikel 43 in verschillende wettelijke uitzonderingsgronden op de bekendmakingsverplichting. Dit is onder meer het geval wanneer er sprake is van een technisch monopolie. Aangezien deze uitzonderingen van toepassing zijn onder het "strengere" regime van de concessiewetgeving mogen deze bijgevolg ook toegepast worden in een situatie waarin de concessiewetgeving niet van toepassing is. b.Technisch monopolie van TM Taas Uit de omstandigheden blijkt datTM TAAS een technisch monopolie heeft in deze sector. Er is slechts één onderneming die beschikt over de expertise, middelen, instrumenten en technische bekwaamheid om een alomvattend en afdoend antwoord te beiden op de door het gemeentebestuur gevraagde dienstverlening. Een loutere bekendmaking zal niet tot meer concurrentie of betere plaatsingsresultaten leiden.  TAAS is de enige aanbieder op de markt die een gehomologeerd trajectcontrolesysteem met geïntegreerde GAS verwerkingssofteware van A tot Z als service kan aanleveren. De functionaliteit van registratie en ondersteuning bij kwalificatie en sanctioneerbaarheid van snelheidsovertredingen in combinatie met het opzet van het project heeft tot gevolg dat de aangeboden oplossing een interoperabilititeitsvoorwaarde in zich draagt die aanleiding geeft tot een technisch monopolie.  Bovendien kan door TM Taas beschikbaar gestelde infrastructuur dienstig zijn als uitbreiding van het bestaande ANPR-netwerk.  Op basis van alle feiten die voorhanden zijn en op basis van het gevoerde marktonderzoek door het gemeentebestuur dient er besloten te worden dat er sprake is van een technisch monopolie.  4.Delegatie tot selecteren van de trajecten: artikel 41 decreet lokaal bestuur Op basis van artikel 41, alinea 1 van het decreet lokaal bestuur kan de gemeenteraad de selectie van de trajecten, binnen het kader van de goed te keuren concessieovereenkomst, aan het college van burgemeester en schepenen delegeren. Dit type van contractvorming valt niet onder de lijst van bevoegdheden die niet door de gemeenteraad aan het college van burgemeester en schepenen kan worden toevertrouwd ingevolge artikel 41, alinea 2 van het decreet lokaal bestuur.Het besluit zal hiertoe overeenkomstig de artikelen 286 en 288 van het decreet lokaal bestuur gepubliceerd en bekend gemaakt worden.  Deze delegatie aan het College van Burgemeester en Schepenen maakt het mogelijk om op basis van verschillende parameters op vlak van verkeersveiligheid trajecten te selecteren op een flexibele en adequate werkwijze, in functie van de noodwendigheden zoals die zich in de komende maanden en jaren zullen stellen. De delegatie van de concessieovereenkomst beperkt zich tot het selecteren van trajecten door het College van Burgemeester en Schepenen zolang de waarde van de concessieovereenkomst lager blijft dan het grensbedrag zoals opgenomen in artikel 3, §1, tweede lid van de concessiewet van 17 juni 2016. Het gemeentebestuur streeft ernaar in samenspraak met TM TAAS om de verschillende trajecten in de loop van 2023 te activeren. 5.Deeltrajecten

  Bij de selectie van trajecten dient het College van Burgemeester en Schepenen rekening te houden met de volgende elementen: ·Snelheidsbeperking moet steeds eenduidig 30 km/u of 50 km/u zijn. ·De trajecten moeten gelegen zijn binnen één specifieke zone (geen overgang tussen bebouwde kom en zone 50). ·In het traject mogen geen aangekondigde snelheidsremmers, zoals drempels, plateaus, asverschuivingen enz. Liggen. De trajecten zullen steeds in overleg met de verkeerscommissie geselecteerd worden door het college van burgemeester en schepenen.

  ​