Uittreksel van Gemeenteraad Essen , zitting van 28 maart 2023, 18:00

Voorlopige vaststelling Beleidsplan Ruimte Essen

De gemeenteraad,

• Gelet op het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017;

  Gelet op de goedkeuring van de lastvoorwaarden, procedure en raming van “Opmaak Beleidsplan Ruimte Essen” in de gemeenteraad van 27 augustus 2019;

  Gelet op de gunning voor “Opmaak Beleidsplan Ruimte Essen” in het college van burgemeester en schepenen van 8 januari 2020 aan de firma Omgeving BV cvba uit Berchem;

  Gelet op de goedkeuring van het voorontwerp Beleidsplan Ruimte Essen door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 21 september 2022;

  Gelet op de adviesvraag betreffende het voorontwerp Beleidsplan Ruimte Essen van

  1 november 2022 tot en met 31 december 2022;

  Gelet op de goedkeuring van het ontwerp Beleidsplan Ruimte Essen door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 8 maart 2023;

  Gelet op de besprekingen van het Beleidsplan Ruimte Essen tijdens de commissies Omgeving van 24 november 2020, 9 februari 2021, 18 januari 2022, 3 mei 2022 en 22 maart 2023;

  Overwegende dat de gemeente Essen, in vervanging van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan, een voorlopige vaststelling door de gemeenteraad van het Beleidsplan Ruimte Essen aan het voorbereiden is;;

Overwegende dat op een verantwoorde manier omgaan met de ruimte in Essen een belangrijk uitgangspunt is bij de omvorming van het “Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan” naar de opmaak van het Beleidsplan Ruimte Essen is;

• Overwegende er bewust gekozen is voor een participatief traject voor het ontwikkelen van het Beleidsplan Ruimte Essen, waarbij de leden van de gemeenteraad, de gemeentelijke adviesraden, de gemeentelijke commissies, inwoners, specialisten,… betrokken zijn;

  Overwegende er gewerkt is met taskforces, begeleidingsgroepen, rondetafelgesprekken, fysieke en digitale participatiemomenten;

  Overwegende dat het Beleidsplan Ruimte Essen bestaat uit een strategische visienota en twee beleidskaders, “Levendige kernen” en “Open ruimte”;

  Overwegende dat na voorlopige vaststelling van het ontwerp Beleidsplan Ruimte Essen een openbaar onderzoek start met een periode van drie maanden;

  Gehoord de toelichting door schepen Arno Aerden;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die aangeeft dat het een belangrijk agendapunt is.
  Er is hard aan gewerkt binnen de gemeente en ook door de bevoegde schepen, maar ook door het studiebureau. Zijn wantrouwen bij het begin is veranderd in waardering voor hen. De fractie vindt zich terug in de visie en de lijnen van het plan. Hij vindt het goed dat er keuzes zijn gemaakt voor Spijker. Het plan heeft goede punten, maar er zijn ook gemiste kansen. Het plan had er al wel enkele jaren geleden al moeten geweest zijn. De gevraagde gezamenlijke bespreking met het mobiliteitsplan op een commissie met beide studiebureaus is er niet geweest. Het ontbreekt ook aan een toekomstplan met de Heuvelhal en de gemeentelijke loods en ook voor de afbakening van het kernwinkelgebied. Vandaag ligt er een voorlopige vaststelling voor op de gemeenteraad, dus is er nog tijd om de acties, waar hij trouwens achter staat, verder nog te concretiseren door er timing en budgetten aan toe te voegen. Hij heeft het in het verleden zelf niet eerder aangegeven, maar in het plan wordt Heikant gezien als behorende tot het Centrum. Het was beter geweest beiden apart te bezien.
  Het samenvoegen is mogelijks een erfenis van het Ruimtelijk Structuurplan, dat ook hij te laat heeft opgemerkt. Gebied I, deel tussen Heikantlaan en de spoorlijn, is een foute keuze en wordt er best nog uitgehaald. Het voelt aan alsof het open en groene karakter van Heikant niet genoeg beschermd wordt. Dat mag als een amendement worden beschouwd. Hij vraagt daarnaast ook verduidelijking over de woonuitbreidingsgebieden die maar amper worden aangesneden, uitgezonderd op Horendonk. Hij vraagt daarover welke een andere bestemming zullen worden gegeven en welke zullen ‘onder de stolp’, zoals de Vlaamse Overheid aangeeft, worden gestoken. Ten slotte vraagt hij naar de impliciete visie van het terrein van de voormalige Wildertse Rust. Ook al gaat een beleidsplan niet tot op perceel niveau, dit terrein is meer dan een perceel;
  Gehoord schepen Arno Aerden die antwoordt dat de kern van Heikant is opgenomen als aaneenhangend geheel met het Centrum. Binnen het deel Leefbare Kernen is er echter wel een verschillende benadering. Heikant is daarin een meer rustige en groene woonkern dan Centrum. Hij is het er niet mee eens dat er geen goede visie is rond het verdichten in gebied I. Verdichten wil niet zeggen verdichten volgens het principe dat projectontwikkelaars vaak voor ogen hebben om maximaal vol te bouwen. Het huidige plus één is ook verdichten. Het heeft dus weinig zin het eruit te halen. Heikant zit in de kern en het zou een fundamenteel foute keuze zijn niets toe te laten. Het is dicht gelegen bij het openbaar vervoer en de winkels. Er moet iets mogelijk zijn. Of men verkavelt langs de straat of meer achterliggend zijn nog keuzes die men kan maken. Het groene karakter van Heikant wordt weldegelijk gezien en benadrukt in het voorliggend plan. Voor de bestemming van woonuitbreidingsgebieden zal de keuze afhangen van de regelgeving: er zal geen enkel lokaal bestuur herbestemmen als de planschaderegeling naar 100% gaat. Dat is onbetaalbaar voor lokale besturen.
  Als Vlaanderen wil dat er her bestemd wordt dan zal zij ook de kost moeten dragen.
  Hij merkt op dat er trouwens geen enkel land in Europa (ook niet in Nederland) zo gul is voor grondeigenaars als het onze. Sommige partijen willen naar 100% vergoeding gaan, maar die zitten niet in deze gemeenteraad. Over de voormalige camping op Wildert kan hij geen andere grotere uitspraak geven dan dat het recreatie zal zijn.
  We blijven zitten met de bestemming en dan is het zoeken wat er kan. Als er iets komt, mag dit geen grote impact hebben op omgeving. Zitten bijvoorbeeld dicht bij Kalmthoutse Heide. Hij geeft aan dat grote constructies op dat terrein niet gewenst zijn. Tot op vandaag heeft de gemeente geen goede voorstellen ontvangen;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die zich herinnert dat er omtrent de site van de voormalige Wildertse Rust in het verleden ooit informeel plannen zijn geweest.
  Toen werd er gezegd dat er eerst een Beleidsplan Ruimte Essen moest worden uitgewerkt. En nu dat plan voorligt doet men er niets mee en geeft men geen perspectief. Hij merkt op dat dit ook niet correct is;
  Gehoord schepen Arno Aerden die antwoordt dat de geesten zijn gerijpt door het bestuur en door de diensten die ook zo al vragen hebben beantwoord. De percelen mogen niet over- en onderschat worden;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die terug een camping het meest ongewenste vindt en dat het duidelijk moet zijn wat er wel met het terrein moet gebeuren;
  Gehoord burgemeester Gaston Van Tichelt die opmerkt dat het private eigendommen zijn. Ontwikkelaars zijn er genoeg, af en toe kwam er iemand aan de raam tikken, maar het is aan het bestuur om de voorstellen te evalueren. Dit gebeurt op basis van een visie die vaag is omschreven, maar dat is ook om te vermijden het voorliggend beleidsplan op perceel niveau vast te leggen. Het is geen uitvoeringsplan. Vandaag kan je niet zeggen dat het op een bepaalde manier moet, want dan rij je je morgen misschien vast;
  Gehoord schepen Arno Aerden die aanvult over een eventuele activiteit: Er is de afweging gemaakt of de bestemming nog als recreatie moet en of niet kunnen kiezen voor herbestemming. Maar in die zin is uitgekomen dat we het zullen blijven beschouwen als zone voor recreatie;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die aangeeft verder te kunnen met die uitleg. Over het verdichten van Heikant is hij echter niet akkoord. Niet verdichten wil op zijn beurt dan ook niet zeggen niets doen. Men kan ook de huidige graad behouden. Hij merkt op dat verkavelingsprojecten, zoals er één voorligt in Heikantlaan, binnen het college precies wordt toegejuicht;
  Gehoord schepen Arno Aerden repliceert daar helemaal niet mee akkoord te gaan en geeft aan dat dit o.a. door hem ook zeer vaak zo is aangegeven geweest in commissies. Verdichten kan ook betekenen dat waar nu één woning is, twee woningen te plaatsen of appartementen. Of op een locatie waar nu geen woning staat, er toch één te zetten. Eén extra is ook verdichten. Als overheid moeten we daar ook rekening mee houden. Dat wil dus niet zeggen dat verdichten een jackpot is voor ontwikkelaars; Dit is een belangrijke boodschap;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die opmerkt dat in het plan niet elke zone waar een woning mag bijkomen is aangegeven als te verdichten;
  Gehoord schepen Arno Aerden die aangeeft dat dit logisch is omdat in een beleidsplan niet op perceel niveau wordt gewerkt. Het is de visie om zo weinig mogelijk te verdichten in buitengebieden. Hij geeft het voorbeeld in Hoek waar oorspronkelijk vanaf café Bostella tot aan Spillebeek bedoeling was te verdichten. De Gecoro heeft echter opgemerkt dat dit mogelijks wel conform het gewestplan is, maar ook aangegeven of dit niet zo verstandig is. Dat advies is gevolgd in het plan en is het dus gewenst op te splitsen in verschillende percelen;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die concludeert dat in Heikant men percelen dus wel kan opsplitsen;
  Gehoord schepen Arno Aerden die antwoordt dat die keuze te beoordelen is op het moment dat een aanvraag dan voorligt. De dienst zal dan de beoordeling doen naar de goede ruimtelijke ordening. Dat wil dus niet zeggen dat rijwoningen kunnen. Maar de verkaveling in Heikantlaan zou langs de straat kunnen. Diepe percelen met diepe tuinen zoals we klassiek kennen, maar is dit de beste optie? Dan zullen alle bomen weg gaan en is er dus minder groen Misschien is het verstandiger om die te behouden en daarom net beter om op te schuiven naar achteren, richting spoorlijn;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die vraagt voor dit specifieke geval naar meer verduidelijking;
  Gehoord schepen Arno Aerden die aangeeft geen uitspraken te doen naar het aantal percelen;
  Gehoord raadslid Tom Bevers die aangeeft dat het over een redelijk gebied gaat.
  Hij vraagt garanties dat de uitleg rond verdichten die nu gegeven wordt verankerd wordt. De definitie van verdichten kan namelijk verschillend geïnterpreteerd worden;

  Gehoord schepen Arno Aerden die antwoordt dat dit net vervat zit door en in het hele document;
   Gehoord raadslid Tom Bevers die repliceert dat verdichten ook kan betekenen: zoveel mogelijk op één plek of opvullen. Ergens anders in het plan betekent het dan weer iets anders. Hij wil graag dat die verschillen worden vastgelegd. Hij vraagt daarvoor een engagement;
   Gehoord burgemeester Gaston Van Tichelt die antwoordt dat het de bedoeling is dat er nog bijsturingen komen bv naar aanleiding van het openbaar onderzoek.
   Het beleidsplan wordt vandaag ook maar voorlopig vastgelegd door de gemeenteraad;
   Gehoord raadslid Tom Bevers die aangeeft dat hij als raadslid geen bezwaar gaat indienen;
   Gehoord raadslid Arno Aerden die aanvult dat de mate van verdichten al is gedefinieerd in de documenten;
   Gehoord burgemeester Gaston Van Tichelt die aangeeft dat raadslid Tom Bevers niet of wel op perceelniveau wil beslissingen;
   Gehoord raadslid Tom Bevers die opmerkt dat Essen niet zo groot is dat het een stad is en bijgevolg zit men dus al snel op perceel niveau;

  Na beraadslaging;