Type document
Uittreksel document

Feiten en context

Door de klimaatverandering worden we geconfronteerd met een gewijzigd neerslagpatroon. Voor Vlaanderen betekent dat meer regen in de winter en minder neerslag in de zomer. Bovendien zal ook de intensiteit van de buien toenemen waardoor buien met korte en intense neerslag zullen afgewisseld worden door langere, drogere periodes.

Pidpa heeft daarom als rioolbeheerder van de gemeente Baarle-Hertog het initiatief genomen om een hemelwater- en droogteplan op te maken en liet zich hierin ondersteunen door Aquafin NV.

Het hemelwater- en droogteplan biedt in eerste instantie een antwoord op de vraag: waar gaan we vandaag en morgen met het hemelwater naar toe? Het hemelwater- en droogteplan schept het kader voor een integrale ruimtelijke visie over waar en hoe het hemelwater van bestaande en geplande wegenis, woningen en (on)verharde oppervlakken moet opgevangen, ter plaatse gehouden of vertraagd afgevoerd worden zonder daarbij een negatieve impact op het watersysteem en de omgeving teweeg te brengen.

Bij de opmaak van het hemelwater- en droogteplan werd ook aandacht gegeven aan het beperken van risico’s op wateroverlast in de meest ruime zin van het woord.

Er werd ingezet op bronmaatregelen om het water ter plaatse te houden en afvoer te vermijden, het creëren van ruimte voor water, het beperken van interactie tussen afvalwater enerzijds en hemel- en oppervlaktewater anderzijds, aanvullen van het grondwater door infiltratie,… Inzetten op al deze sporen is echter niet altijd op elke locatie mogelijk. Een periodieke herziening van het plan in functie van een gewijzigd klimaat, wijzigend waterverbruik en variabele doelstellingen zal nodig zijn.

Juridische gronden

• Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017

• Decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (Waterwetboek)

• Besluit van de Vlaamse regering van 27 november 2015 tot uitvoering van het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning

• Besluit van de Vlaamse regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne, zoals gewijzigd

• Europese kaderrichtlijn Water

• Besluit van de Vlaamse regering van 10 maart 2006 houdende vaststelling van de regels voor de scheiding tussen de gemeentelijke en de bovengemeentelijke saneringsverplichting en de vaststelling van de zoneringsplannen

Motivering

Door de opmaak van een hemelwater- en droogteplan kunnen de economische, maatschappelijke en ecologische kosten van het veranderende weerpatroon ingedijkt worden. Het hemelwater- en droogteplan voor de gemeente Baarle-Hertog, deelgebied Zondereigen, werd opgemaakt door Aquafin NV in opdracht van Pidpa. Eerst werd er een volledige inventarisatie gemaakt van alle mogelijke aspecten rond hemelwater, zoals infiltratie, buffering en afvoer vandaag de dag. De bestaande toestand van het watersysteem werd bekeken over het volledige grondgebied. In het hemelwater- en droogteplan worden maatregelen voorgesteld om de hydrologische problemen op te lossen. De verschillende voorstellen werden opgelijst.

Voor het centrum van Baarle-Hertog is een uitgewerkte visie rond hemelwater en droogte uitgewerkt in het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) (2020), het Systeemoverzicht Stedelijk Water (SSW) (2024) en het robuust en toekomstbestendig plan voor de hemelwaterstructuur van Baarle-Nassau en Baarle-Hertog (2023).

De bevindingen die worden opgesomd in het hemelwater- en droogteplan zijn belangrijk om de nodige maatregelen te kunnen voorzien bij het ontwerpen van rioleringswerken, en het hemelwater- en droogteplan moet dan ook als leidraad meegegeven worden aan studiebureaus bij de opmaak van rioleringsontwerpen voor de gemeente Baarle-Hertog.

Bij opmaak van een hemelwater- en droogteplan worden volgende maatregelen voorgesteld om de hydrologische problemen op te lossen : openleggen van de beken (buffercapaciteit verhogen) - schotten plaatsen in grachten (vertraagde lozing) – ontharden van pleinen- scheiden van vuilwater en hemelwater riolering

De Vlaamse Regering heeft met hun Blue Deal aangegeven in te willen zetten op water- en droogtebeheer. De opmaak van een hemelwater- en droogteplan is een van de punten die naar voor geschoven worden om de doelstellingen te bereiken. Om het gebruik van deze plannen te bevorderen werd de intentie reeds duidelijk kenbaar gemaakt dat men het verkrijgen van watergerelateerde subsidies vanaf 2024 afhankelijk wil maken van het hebben van een hemelwater- en droogteplan.

Bij de uitwerking van wegenisprojecten dient er rekening te worden gehouden met het hemelwater- en droogteplan. Daarbij zal het hemelwater- en droogteplan een belangrijk inspiratiedocument zijn, en zullen telkens de financiële gevolgen moeten afgewogen worden. In de toekomst kan dit hemelwater- en droogteplan een voorwaarde zijn voor het bekomen van watergebonden subsidies.